Fairen Handel verstehen: Weltladen ile ortaklik

Sie kennen jemanden oder eine Organisation, die fair produziert und gerne in den Weltläden in Deutschland die Produkte verkaufen würde? Sie wissen aber nicht, was die Bedingungen sind, um mit den Weltläden zusammen zu arbeiten? Kein Problem, wir haben einen Leitfaden auf Türkisch und Deutsch zusammengestellt, der erklärt, welche Möglichkeiten es gibt!

WELTLADEN İLE NASIL BİRLİKTE ÇALIŞABİLİRSİNİZ?

#Weltladen adil ticarete özgü bir mağazadır. Yani oradan satın alınabilecek tüm ürünlerin - yiyeceklerin yanı sıra el sanatları (araç-gereçler, sepetler veya takılar gibi) ve tekstil ürünlerinin de - ticareti adil bir şekilde yapılmaktadır. Bunların büyük bir kısmı organik tarımdan gelmektedir. Weltladen ayrıca siyasi kampanyalara katılmakta ve adil ticaret konusunda enformasyon ve eğitim çalışmaları yürütmektedir. Amacı, güney yarım küre ülkelerindeki üreticilerle ticareti daha adil bir hale getirmeye katkı sağlamaktır. Avrupa'da yaklaşık 2500 Weltladen mağazası bulunmaktadır; sadece Almanya'da 900 civarında.

Weltladen ile nasıl birlikte çalışabilirsiniz? Ürünlerinizin Weltladen’da satılması için ne yapabilirsiniz?

Hangi yollar mevcut?

Weltladen ile ticaret yapmanın iki yolu vardır. Birincisi, tanınmış tedarikçilerle birlikte çalışmaktır. Bunlar zaten Weltladendachverband (Weltladen mağazalarını temsil eden çatı kuruluş)’ın Tedarikçi Kataloğu (Lieferantenkatalog)’nda yer almakta ve ürünlerini Weltladen mağazalarında satmaktadırlar. Bunlar “Adil Ticaret İthalat Organizasyonları (Importorganisationen des Fairen Handels)” olarak adlandırılmaktadır.

İkincisi, adil ticaret için Almanya'da kendi ithalat organizasyonunu kurmak ve böylece doğrudan Weltladen tedarikçi kataloğuna dâhil olmaktır.

Adil Ticaret İthalat Organizasyonları ile nasıl birlikte çalışabilirsiniz?

Geçmişte Adil Ticaret İthalat Organizasyonları güney yarım küredeki ülkelerden ortaklar aramak zorundaydı. Günümüzde ilk temas, dijital medya yoluyla ya da çeşitli kişi ve kuruluşların aracılığı üzerinden kolaylıkla kurulabilmektedir.

İlk temastan sonra iki temel konu açıklığa kavuşturulmalıdır: Ürünün hem yüksek kalitede hem de makul bir fiyatla satışı mümkün müdür? Adil ticaret anlayışı içinde çalışılıyor mu ve bu anlamda ortaklık geliştirilebilir mi?

Ticaret ortağı henüz yeniyse ve daha henüz adil ticarette aktif değilse hem organizasyon hakkındaki verilerin hem de önemli WFTO (World Fair Trade Organization)  kriterlerinin uygulanmasının talep edildiği bir bilgi formu doldurmalıdır. Daha sonra temas yoğunlaştırılır ve gerekli görülürse sorunlu konular üzerine odaklanılır. Eğer ticaret ortağı tanınmış bir adil ticaret organizasyonu tarafından zaten kontrol edilmişse ilgili rapor incelenir.

İş ortaklığı başlamadan önce ticaret ortağı muhtelif konularda desteklenir ve mevcut sorunlara yönelik çözümler geliştirilir. Örneğin kurumsal veya politik engeller varsa ya da ticaret ortağı ürün geliştirme ve kalite güvencesi konusunda desteğe ihtiyaç duyuyorsa.

İşe başlama kararının nasıl alınacağı ticaret ortağına bağlıdır. Örneğin, yeni bir ülke, yeni bir ürün grubu veya alışılmadık bir organizasyon yapısı söz konusuysa İthalat Organizasyonunun bir komitesi tavsiyede bulunur. Bu komite hem dışarıdan gelen adil ticaret uzmanlarından hem de çalışanlardan oluşur. Ancak ticari ortak, tanınmış bir adil ticaret organizasyonu tarafından zaten kontrol edilmişse ve ürün grubuyla ilgili tecrübesi varsa yeni iş ortağı olarak kabul edilebilir.

Ticaretin ne zaman başlayacağı da ticaret ortağına bağlıdır. Ortak, hali hazırda adil ticaret alanında sertifikalıysa ve ürün biliniyorsa birkaç hafta sonra başlayabilir. Ancak ticaret ortağı yeniyse, ihracat tecrübesi yoksa ve/veya ürünün hala daha fazla geliştirilmesi gerekiyorsa iki yıl kadar da sürebilir.

Kural olarak, izleme süreci kapsamında, yeni bir ticaret ortaklığının başlamasından sonraki ilk iki yıl içerisinde ithalat organizasyonu tarafından yeni iş ortağı ziyaret edilir.

Weltladen tedarikçi kataloğuna nasıl dâhil olabilirsiniz?

Weltladen adil ticarete özgü bir mağaza olarak adil ticaret ürünleri satmaktadır, bu onun esasını oluşturur. Weltladen tüzüğü satın almaların tedarikçi kataloğu kapsamında düzenlenmesini öngörmektedir, yani Weltladen’daki tüm adil ticaret ürünleri tedarikçi kataloğundaki tedarikçilerden gelmelidir. Weltladen’ın güvenirliliğini korumak için Weltladen kriterlerinin karşılanıp karşılanmadığının haricen kontrol edilmesi önemlidir.

Weltladendachverband (WL-DV) üyeleri, tedarikçi kataloğu ile böyle bir kontrolü garanti eden bir enstrüman oluşturmuşlardır. Tedarikçilerin seçimine ilişkin olarak müteakip hususlar geçerlidir: “Weltladen ürünleri tedarikçi kataloğunda yer alan, başarıyla kontrol edilmiş ve listelenmiş olan tedarikçilerden satın alır (...)". Tedarikçi kataloğu onay sürecinin bir parçası olarak, tedarikçiler Weltladen tüzüğünün kriterlerini sorgulayan standartlaştırılmış bir bilgi formunu yanıtlar ve ayrıca kural olarak bağımsız, harici bir uzman vasıtasıyla denetime tabi tutulur. İnceleme sırasında tedarikçilerin kendi ticari ortaklarını ve durumu yerinde tanımalarına, tedarik zincirlerinin şeffaf olmasına ve ticaret ortaklıklarının uzun vadeli olmasına büyük önem verilmektedir.

Üreticiler, tanınmış bir tedarikçi ile ortaklığa girmek yerine Almanya'da kendileri de bir ithalat organizasyonu kurabilirler. Bu organizasyon, ürünlerinin tedarikçisi olarak tanınabilir ve kontrol edilebilir.

Tedarikçi ile Weltladendachverband (WL-DV) üyeleri arasındaki ilk temastan sonra tedarikçi, kataloğa dâhil edilecek ürünler için bir başvuruda bulunmalıdır. Müteakip prosedür aşağıdaki gibidir:

  • Başvurunun WL-DV tarafından incelenmesi
  • Tedarikçi kataloğuna ürün tanıtım sözleşmesinin karşılıklı olarak imzalanması
  • Tedarikçi tarafından tedarikçi bilgi formunun (Lieferanten Fragebogens) hazırlanması
  • Bilgi formunun Weltladen tedarikçi katoloğu ekibi tarafından incelenmesi
  • Soruların ve evraklar için ek taleplerin netleştirilmesi
  • Tedarikçi kataloğu ekibi tarafından bir rapor hazırlanması
  • Harici bir denetçinin görevlendirilmesi ve tedarikçinin yerinde denetimi (bu adım küçük ve genç işletmeler için şart değildir)
  • Yönetim kurulunun tedarikçi kataloğu ekibi ve denetçiden gelen rapor doğrultusunda ürünlerin tedarikçi kataloğuna eklenmesine karar vermesi
  • Kabulün WL-DV tarafından yayınlanması (haber bültenleri, homepage vb.)
  • Her iki yılda bir yeniden kontrole tabi tutulması.

Daha fazla bilgiyi aşağıdaki linkte bulabilirsiniz:

https://www.weltladen.de/produkte-handelspartner/fuer-lieferanten/das-anerkennungsverfahren/

WIE KÖNNEN SIE MIT WELTLÄDEN ZUSAMMENARBEITEN?

Ein Weltladen ist ein Fachgeschäft des Fairen Handels. Das heißt: Alle Produkte, die dort gekauft werden können – neben Lebensmittel auch Kunsthandwerk (wie Instrumente, Körbe oder Schmuck) und Textilien – sind fair gehandelt. Ein Großteil kommt aus der ökologischen Landwirtschaft. Die Weltläden beteiligen sich außerdem an politischen Kampagnen und leisten Informations- und Bildungsarbeit zu Fragen des Fairen Handels. Ihr Ziel ist es, mehr Gerechtigkeit im Handel mit Produzentinnen und Produzenten aus den Ländern des globalen Südens beizutragen. In Europa gibt es ca. 2500 Weltläden; allein in Deutschland etwa 900.

Wie können Sie mit den Weltläden zusammenarbeiten? Was können Sie tun, damit Ihre Produkte in den Weltläden verkauft werden?

Welche Möglichkeiten gibt es?

Es gibt zwei Möglichkeiten, mit den Weltläden Handel zu betreiben: Die erste besteht in der Zusammenarbeit mit anerkannten Lieferanten:innen. Sie sind bereits im Lieferantenkatalog des Wetladen Dachverbandes aufgenommen und verkaufen ihre Produkte in den Weltläden. Sie sind die Importorganisationen des Fairen Handels.

Die zweite besteht darin, selbst eine Importorganisation für den Fairen Handel in Deutschland zu gründen und dadurch direkt in den Lieferantenkatalog der Weltläden aufgenommen zu werden.

Wie können Sie mit den Importorganisationen des Fairen Handels zusammenarbeiten?

Früher mussten die Importorganisationen des Fairen Handels ihre Partner:innen in den Ländern des globalen Südens suchen. Heute kann der erste Kontakt via digitalen Medien und über Vermittlung verschiedener Personen und Organisationen problemlos hergestellt werden.

Nach dem ersten Kontakt sollten zwei grundlegende Fragen geklärt werden: Ist das Produkt sowohl in hoher Qualität als auch zu einem angemessen Preis verfügbar? Wird im Sinne des Fairen Handels gearbeitet und kann sich durch die Partnerschaft in diesem Sinne weiterentwickelt werden?

Wenn die Handelspartner:innen neu und noch nicht im Fairen Handel tätig sind, müssen sie einen Fragebogen ausfüllen, in dem sowohl Daten über die Organisation als auch die Umsetzung wichtiger WFTO-Kriterien abgefragt werden. Der Kontakt wird dann intensiviert und bei Bedarf liegt der Schwerpunkt auf problematischen Themen. Wurden die Handelspartner:innen bereits von einer anerkannten Fair-Trade-Organisation geprüft, werden die entsprechende Berichte kontrolliert.

Vor Beginn der Handelspartnerschaft werden die Handelspartner:innen in verschiedenen Fragen unterstützt und Lösungen für bestehende Probleme entwickelt. Wenn es beispielsweise institutionelle oder politische Hindernisse gibt oder die Handelspartner:innen Unterstützung bei der Produktentwicklung und Qualitätssicherung benötigen.

Wie die Entscheidung zur Aufnahme getroffen wird, hängt vom den Handelspartner:innen ab. Wenn es sich zum Beispiel um ein neues Land, eine neue Produktgruppe oder eine ungewöhnliche Organisationsstruktur handelt, berät ein Ausschuss der Importorganisation. Dieser besteht sowohl aus externen Fair-Handels-Fachleuten als auch aus Mitarbeiter:innen. Wenn aber die Handelspartner:innen bereits durch ein anerkanntes Kontrollsystem für Fairen Handel überprüft sind und es Erfahrung mit der Produktgruppe gibt, können die neuen Handelspartner:innen aufgenommen werden.

Wann der Handel beginnt, hängt auch vom den Handelspartner:innen ab. Wenn die Partner:innen bereits im Bereich des Fairen Handels zertifiziert sind und das Produkt bekannt ist, können sie nach einigen Wochen beginnen. Wenn die Handelspartner:innen jedoch neu sind, keine Exporterfahrung haben und/oder das Produkt noch weiterentwickelt werden muss, kann dies bis zu zwei Jahre dauern.

In der Regel findet im Zuge eines Monitorings ein Besuch der Importorganisation innerhalb der ersten zwei Jahre nach Beginn der neuen Handelspartnerschaft statt.

Wie können Sie in den Lieferantenkatalog der Weltläden aufgenommen werden?

Weltläden als Fachgeschäfte des Fairen Handels verkaufen fair gehandelte Produkte – dies ist ein wesentlicher Kern ihres Profils. Die Konvention der Weltläden gibt vor, den Einkauf nach dem Lieferantenkatalog zu richten, d.h. dass alle fairen Produkte im Weltladen von Lieferant:innen des Lieferantenkatalogs stammen müssen. Für den Erhalt der Glaubwürdigkeit der Weltläden ist es wichtig, dass von außen überprüft wird, ob die Weltladen-Kriterien eingehalten werden.

Die Mitglieder des Weltladen Dachverbandes (WL-DV) haben mit dem Lieferantenkatalog ein Instrument geschaffen, das eine solche Überprüfung gewährleistet. In Bezug auf die Auswahl der Lieferant:innen gilt folgendes: „Weltläden kaufen Produkte bei Lieferanten ein, die erfolgreich überprüft und im Lieferantenkatalog (…) aufgeführt sind“. Im Rahmen des Anerkennungsverfahrens für den Lieferantenkatalog beantworten Lieferant:innen einen standardisierten Fragebogen, der die Kriterien der Konvention der Weltläden abfragt, und unterziehen sich in der Regel zusätzlich einem Audit durch einen unabhängigen, externen Gutachter. Bei der Überprüfung wird großen Wert darauf gelegt, dass die Lieferanten ihre Handelspartner und die Situation vor Ort kennen, dass die Lieferketten transparent und die Handelspartnerschaften langfristig angelegt sind.

Statt eine Partnerschaft mit anerkannten Lieferant:innen einzugehen, können die Produzent:innen auch eine eigene Importorganisation in Deutschland gründen. Diese kann als Lieferant für ihre Produkte überprüft und anerkannt werden.

Nach dem ersten Kontakt zwischen Lieferanten:innen und den Mitgliedern des Weltladen Dachverbandes (WL-DV) muss der Lieferant einen Antrag auf Einführung der Produkte in den Lieferantenkatalog stellen. Das Verfahren ist wie folgt:

  • Prüfung des Antrags durch WL-DV
  • Gegenseitige Unterzeichnung des Vertrags für das Anerkennungsverfahren
  • Bearbeitung des Lieferantenfragebogens durch den Lieferanten
  • Auswertung des Fragebogens durch die AG Lieferantenkatalog
  • Klärung von Rückfragen/Nachforderung von Unterlagen
  • Erstellung eines Berichts durch die AG Lieferantenkatalog
  • Beauftragen eines externen Auditors und Audit am Sitz des Lieferanten (für kleine und junge Organisationen entfällt dieser Schritt)
  • Vorstand entscheidet über Aufnahme in Lieferantenkatalog anhand Berichten von AG und Auditor.
  • Veröffentlichung der Aufnahme durch den WL-DV (Newsletter, Homepage etc.)
  • Alle zwei Jahre erneute Überprüfung.

Weitere Informationen finden Sie unter diesem Link: https://www.weltladen.de/produkte-handelspartner/fuer-lieferanten/das-anerkennungsverfahren/

Autor*in:
Sercan Öztürk & Julian Schroeder
Datum:
30.3.2021

Das könnte sie auch interessieren:

Fünf Fragen zu fairafric

Eigentlich als Abendveranstaltung geplant, wurde das Projekt als digitales Interview durchgeführt. Dabei entstand ein interessantes Interview, das Lisa Sauer mit Charlotte Knull von fairafric führte. Hier können Sie kurz und knapp die wichtigsten und interessantesten Fragen und Antworten nachlesen.

Produkt des Monats Mai 2021: Natives Olivenöl extra aus Chile

Zu den wichtigsten Gütemerkmalen von Olivenöl zählen neben dem Erntezeitpunkt und der streng reglementierten Verarbeitung zu extra nativem Öl aus Kaltpressung vor allem auch die Erntemethode. Das beste Öl stammt eindeutig von Früchten, die von Hand gepflückt werden.

Produkt des Monats Juli: Grillsaucen aus Südafrika

Rain Morgan, einer der beiden Gründer von „Turqle Trading“ ist zuversichtlich: „Der lokale Markt ist neben dem Export der Produkte die Zukunft. Das Bewusstsein der Bevölkerung für dieses Thema wächst langsam, und der Faire Handel wird auch in Südafrika bekannter. Für viele Produzentenorganisationen liegen hier echte Chancen. Wir wollen, dass nicht nur die Europäer und die Touristen in den Shops unsere Produkte kaufen, sondern dass auch immer mehr Südafrikaner den Fairen Handel unterstützen.“